Tag: Dieta w chorobie nowotworowej

   Jarmuż (Brassica oleracea) należy do rodziny warzyw kapustnych.    Warzywo to cechuje wysoka zawartość składników odżywczych, głównie wapnia, magnezu, witaminy E, folianów i luteiny.    Dwa średniej wielkości liście dostarczają aż 160mg wapnia, 120mg witaminy C oraz 101mg glukozynolanów (bioaktywnych związków niezbędnych w profilaktyce chorób nowotworowych), co klasyfikuje to warzywo zaraz po brukselce. Dla porównania brokuł zawiera 62mg glukozynolanów w 100g. Chcąc uzyskać najwyższą aktywność przeciwnowotworową warzywa należy je spożywać na surowo lub jako surowy dodatek wchodzący w skład potraw. Pieczone liście jarmużu:  Skład: 10 liści zielonego jarmużu 1 łyżka oliwy z oliwek sól papryka słodka   Wykonanie:    Liście dokładnie umyć, podzielić na pół i rozłożyć na papierze do pieczenia w rozgrzanym piekarniku. Warzywo skropić oliwa z oliwek, przyprawić solą lub słodką papryką.    Pieczone liście jarmużu mogą stanowić dodatek jako warzywo do obiadu, kolacji lub jako odrębna przekąska, szybka do przygotowania. Czas pieczenia to około 7 minut. Jesienna zupa z jarmużem i czosnkiem: Skład: 2 średniej wielkości liście zielonego jarmużu 1 mały ziemniak mały kawałek selera 1 mała marchewka 1 mała cebula 1 ząbek czosnku sól, pieprz do smaku 1 łyżeczka masła lub oliwy z oliwek bulion warzywny lub rosół 2 szklanki Wykonanie:    Warzywa (marchew, seler, jarmuż) dokładnie umyć. Cebulę i czosnek obrać, umyć, posiekać i poddusić w rondelku wraz z masłem lub oliwą z oliwek. Następnie dodać pokrojone w kostkę pozostałe warzywa ( marchew, ziemniak) oraz rozdrobnione liście jarmużu. Całość ugotować w bulionie około 15 minut. Opracowała Kamila Dulęba – Dziębowska, dietetyk Gorzów Wielkopolski

Brukselka – Brassica oleracea L. var. gemmifera (DC.) Zenker Wartość odżywcza    Brukselka zawiera najwięcej białka ze wszystkich warzyw kapustnych ( 100g surowego produktu dostarcza 4,7g białka) i półtora razy tyle węglowodanów ( cukrowców). Jest niskokaloryczna ( 100g brukselki zawiera tylko 37 kcal). Obfituje w potas (416mg/100g), wapń (57mg/100g). Wraz z białą kapustą, brukselka zawiera najwięcej wapnia ze wszystkich warzyw „ kapustnych”. Zawiera również magnez, cynk, błonnik oraz β- karoten. Potrawy na bazie brukselki powinny być przygotowywane z dodatkiem tłuszczu, ponieważ tylko wówczas β- karoten może przekształcić się w organizmie w witaminę A. Warzywo to zawiera również witaminy z grupy B oraz dużą dawkę witaminy C. Ze względu na to, że brukselka przed spożyciem powinna być ugotowana, ilość witaminy C w gotowej potrawie będzie niższa ( wysoka temperatura niszczy witaminę C). Jeść, czy nie jeść?    Brukselka w swoim składzie zawiera również związki, które z jednej strony są bardzo korzystne dla naszego organizmu, ponieważ wykazują pozytywne działanie w profilaktyce i terapii chorób nowotworowych ( m.in.: indole, sulforafan) ale z drugiej strony spożywanie tego warzywa w nadmiarze może prowadzić do powstania wola.    Podczas uszkodzenia warzywa i w trakcie jego gotowania powstają związki o właściwościach wolotwórczych. Brukselka ze względu na największą zawartość glukozynolanów spośród wszystkich warzyw kapustnych ( do 390mg/100g świeżego warzywa) nie jest polecana dla osób z chorobami tarczycy. Może być spożywana jedynie okazjonalnie w sezonie z produktami spożywczymi zawierającymi jod ( ryby, owoce morza).    Należy pamiętać, żeby gotować brukselkę w dużej ilości wody i przez pierwsze 10 minut bez przykrycia. Przed przygotowaniem brukselki do spożycia warto ją również zamrozić w celu obniżenia zawartości glukozynolanów. Opracowała Kamila Dulęba – Dziębowska, dietetyk Gorzów Wielkopolski

Pomidor ( Lycopersicum esculentum)    Pomidor pochodzi z Ameryki Południowej. Po odkryciu Ameryki Hiszpanie przywieźli roślinę do Europy. Początkowo pomidory były roślinami ozdobnymi i leczniczymi, a ich liście uważano za trujące. W XVIII wieku zaczęto je uprawiać jako warzywa. W Polsce pomidory pojawiły się w pierwszej połowie XIX wieku. Wartość odżywcza    Roślina ta jest bardzo cennym źródłem potasu (353 mg w 100g) , natomiast charakteryzuje się niskim poziomem sodu. Obfituje w karotenoidy, głównie beta – karoten (408mikrogramów) i likopen. Ponadto dostarcza sporej ilości witaminy C.    Produkty spożywcze zawierające przetworzone pomidory w skoncentrowanej ilości ( koncentrat pomidorowy, sosy na bazie pomidorów) charakteryzują się największą zawartością likopenu w porównaniu do świeżych pomidorów. Należy zwrócić uwagę, żeby surowiec – dojrzałe pomidory wykorzystywane do produkcji koncentratu lub sosu pomidorowego nie były spleśniałe. Pomidor należy do rodziny psiankowatych (Solanaceae). Jak wszystkie rośliny z tej rodziny zawiera w swoim składzie alkaloid, który może wywoływać reakcje alergiczne. Dodatek tłuszczu do potraw zawierających karotenoidy sprzyja ich wchłanianiu.   Badania kliniczne wykazały, że witamina E, selen i likopen odgrywają duże znaczenie w zapobieganiu rozwojowi nowotworu gruczołu krokowego. Opracowała Kamila Dulęba – Dziębowska, dietetyk Gorzów Wielkopolski