Olej lniany, czy można na nim smażyć ?
Olej lniany, czy można na nim smażyć, jakie posiada właściwości?
Postanowiłam poruszyć tematykę wielonienasyconych kwasów tłuszczowych ze szczególnym zwróceniem uwagi na olej lniany oraz oleje o zbliżonym składzie wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, jak: olej z lnianki czy olej konopny. Jest to bardzo ważny temat, ponieważ wiele osób nadal używa oleju lnianego do smażenie, co niesie za sobą bardzo duże zagrożenia zdrowotne.
Przeważającym kawasem tłuszczowym, który znajduje się w oleju lnianym tłoczonym na zimno jest kwas tłuszczowy α-linolenowy (ALA) z rodziny omega 3. Olej lniany jest również źródłem kwasu tłuszczowego z rodziny omega 6, jak kwas tłuszczowy linolowy (LA). Zawartość tych kwasów tłuszczowych zależy od gatunku nasion lnu, gdzie może się nieznacznie różnić. Zwykle zawartość kwasu tłuszczowego ( omega 3, α- linolowego) to około 50-60g/100ml produktu, a kwas tłuszczowy omega 6 ( linolowy stanowi 1/3 ilości omega 3).
Pytania do dietetyka: olej lniany
W organizmie człowieka kwasy tłuszczowe omega 3 wchodzą w skład fosfolipidów błon komórkowych ( duże poziomy w tkankach centralnego układu nerwowego i w siatkówce oka), sprzyjają zachowaniu elastyczności błony. Fosfolipidy są substratem do syntezy tzw. eikozanoidów, a eikozanoidy powstałe z kwasów omega 3 charakteryzują się:
- działaniem przeciwzakrzepowym oraz normalizują ciśnienie krwi
- działaniem przeciwzapalnym i przeciwalergicznym
- hamują nadmierną kruchość naczyń krwionośnych oraz kancerogenezę( procesy nowotworowe)
- łagodzą objawy w chorobach autoimmunologicznych, jak: RZS ( reumatoidalne zapalenie stawów), WZJG ( wrzodziejące zapalenie jelita grubego), atopie, łuszczycę
- posiadają również wiele innych właściwości o których napiszę innym razem.
Kwasy tłuszczowe wielonienasycone ( omega 3, omega 6) zawierają ze względu na swoją budowę kilka wiązań podwójnych, co powoduje, że są podatne na procesy utleniania. Procesy utleniania to nic innego, jak psucie się tłuszczu spożywczego ( mowa tutaj o oleju), który staje się toksyczny. W oleju lnianym zawarta jest witamina E ( homolog α-tokoferolu), która wywiera działanie ochronne na wiązania podwójne kwasów tłuszczowych.
W związku z tym nasuwa się pytanie: czy olej lniany może być toksyczny? Oczywiście, olej lniany może być toksyczny, jeśli:
- jest poddany działaniu wysokiej temperatury ( smażenie, gotowanie, pieczenie, ogrzewanie na źródle ciepła)
- jest przechowywany w temperaturze pokojowej, a nie w lodówce
- jest przechowywany długo od momentu wytłoczenia oleju z nasion lnu
- jest poddany działaniu światła lub wystawiony na słońce
- jest sprzedawany bez warunków chłodniczych ( bez lodówki)
Zepsute omega 3 oleju z zawartością wielonienasyconych kwasów tłuszczowych ( olej lniany, konopny, z lnianki), sprzyjają powstawaniu aldehydu malonowego, wolnych rodników i innych produktów utleniania, przez co: sprzyjają powstawaniu miażdżycy i nowotworów, starzeniu organizmu, cukrzycy, infekcjom oraz niekorzystnym zmianom w lipidach ( tłuszczach) organizmu.
Najkorzystniej byłoby samemu tłoczyć olej tuż przed jego spożyciem, wówczas wiązania podwójne nie są uszkodzone i tłuszcz nie jest zepsuty. W praktyce nie każdy sobie może na to pozwolić, dlatego przed zakupem oleju lnianego warto uwagę na to:
- czy jest on przechowywany w lodówce
- czy jest przechowywany w szklanym i ciemnym opakowaniu
- jaki ma okres trwałości ( zaleca się spożyć go w ciągu maksymalnie miesiąca po otwarciu)
- kiedy był wyprodukowany
- zawsze transportować ten olej w torbie termicznej, szczególnie kiedy jest kupiony latem
Olej lniany zawiera wielonienasycone kwasy tłuszczowe
Olej lniany powinien być stosowany do spożycia tylko i wyłącznie na zimno, bez ogrzewania, tj.: do sałatek, surówek, czy jako dodatek do serów.
Jeśli podobał się Tobie post, napisz komentarz.
Autor: dietetyk Kamila Dulęba – Dziębowska